Greece in Figures: Η ελληνική κοινωνία πίσω από τις στατιστικές

Υπάρχουν ψέματα, αναθεματισμένα ψέματα και στατιστικές έλεγε ισοπεδωτικά ο Μαρκ Τουέιν, όμως αυτό είναι η μισή αλήθεια. Οι στατιστικές μπορούν να φωτίσουν πλευρές της πραγματικότητας, μπορούν και να συσκοτίσουν ή να μπερδέψουν, ανάλογα με το πώς ερμηνεύονται ή πώς εκπονούνται.

Δύο νέοι επιστήμονες, που σύστησαν την ομάδα Greece in Figures, εκκινούν από τις επίσημες  στατιστικές για την ελληνική οικονομία, την πολιτική, την κοινωνία, την υγεία, την  ποιότητα ζωής, αλλά δεν μένουν σε αυτές. Από τον Ιανουάριο του 2021 μέχρι και σήμερα, παρουσιάζουν με εύληπτο και κατανοητό τρόπο έρευνες,  με αναφορά στις πηγές, πρωτότυπα γραφήματα και αναλύσεις, βοηθώντας μας να «διαβάσουμε» την ιστορία πίσω από τους αριθμούς.

Διαβάστε επίσης: Ο Ολυμπιακός σήκωσε το 48ο πρωτάθλημα σε μια εντυπωσιακή φιέστα (pics, vid)

Ποιοι είναι οι Greece in Figures

Ο  Δημήτρης Μιχαηλίδης και ο Διονύσης Κουλόλι, είναι κάτοχοι μεταπτυχιακών, ο ένας στην πληροφορική και στην επιστήμη δεδομένων και ο δεύτερος στα οικονομικά με ειδίκευση στο finance. Ο Δημήτρης είναι υποψήφιος διδάκτορας στο πανεπιστήμιο του Άμστερνταμ και ο Διονύσης εργάζεται ως financial analyst σε ελληνικές εταιρίες.

Με αφορμή την τελευταία τους ανάρτηση για την ποιότητα ζωής στην Αθήνα – με πηγή τα στοιχεία της Κομισιόν – επικοινωνήσαμε μαζί τους για να παρουσιάσουμε τη δουλειά τους. Κυρίως όμως  για να μάθουμε τι είναι αυτό που τους παρακινεί, να κάνουν δωρεάν και να μοιράζουν δημόσια μια δουλειά, που κανονικά πληρώνεται και με ποια κριτήρια επιλέγουν τις έρευνες που παρουσιάζουν.

«To Greece in Figures είναι μια ψηφιακή πλατφόρμα που φιλοδοξεί να προσφέρει μία ολοκληρωμένη εικόνα της ελληνικής κοινωνίας μέσα από τα δεδομένα. Με απλά, ευανάγνωστα διαγράμματα και εκλαϊκευμένη παρουσίαση σύνθετων εννοιών, επιχειρεί να δώσει στους πολίτες τα εργαλεία για να κατανοήσουν κρίσιμα κοινωνικά και οικονομικά φαινόμενα όπως η ανεργία, ο πληθωρισμός και οι δημογραφικές τάσεις», μας απαντά ο Διονύσης Κουλλόλι.

Ερωτήσεις στη Βουλή

Όπως μας λέει ο Διονύσης, η πλατφόρμα Greece In Figures εκτός από την ενημέρωση του κόσμου, χρησιμοποιείται συχνά ως πηγή για δημοσιογραφική έρευνα, επιστημονικά άρθρα και πολιτικές μελέτες. Επιπλέον όμως έχει αποτελέσει τη βάση για υποβολή επίκαιρων ερωτήσεων στη Βουλή.

Αυτό από μόνο του δείχνει την ανάγκη όχι μόνο για ευρεία πρόσβαση στις στατιστικές, αλλά για «απομαύγευση» της πληροφορίας – που δεν πρέπει να καταπίνεται αμάσητη.

Όπως εξηγούν οι δύο ερευνητές στη σελίδα τους, το έναυσμα δόθηκε την περίοδο του κορονοϊού, με τον καθημερινό βομβαρδισμό του κοινού από στατιστικές, που συχνά περιείχαν όρους άγνωστους μέχρι τότε ή δυσνόητους.

Ήταν η εποχή που έγινε ίσως πιο φανερή  η δύναμη των αριθμών,  να ενημερώσουν, να ευαισθητοποιήσουν, αλλά και να παραπλανήσουν. «Μια μικρή αλλαγή σε έναν άξονα, μια παράληψη ενός ποσοστού, ένα λάθος στο ύψος μιας μπάρας ενός διαγράμματος, είναι από μόνα τους ικανά να διαστρεβλώσουν την πραγματικότητα», τονίζουν οι δημιουργοί του Greece In Figures.

«Για την πραγματική κατανόηση ενός φαινομένου, δεν αρκεί μία ειδησεογραφική επικεφαλίδα, ένα clickbait άρθρο, ένα περίτεχνα »πειραγμένο’ διάγραμμα». Χρειάζεται χρόνο, μελέτη, πίστη στους ειδικούς, αλλά και υγιής σκεπτικισμός», καταλήγουν. «Ελπίζουμε, μέσα από τα λήμματα και τα γραφήματα του Greece in Figures, την επόμενη φορά που κάποιος θα αναφέρει ότι μειώθηκε η ανεργία, να αναρωτηθείς »ναι, αλλά μήπως παράλληλα μειώθηκε και το εργατικό δυναμικό;»».

Η πόλη μέσα από το φακό του Greece In Figures

Το εκτενές άρθρο των Greece in Figures για την ποιότητα ζωής στις ευρωπαϊκές πόλεις αποτελεί επεξεργασία έρευνας γνώμης, που εκπονήθηκε από την Κομισιόν το 2023 και δημοσιεύθηκε το 2024. Πραγματοποιείται κάθε τρία χρόνια και η επόμενη είναι προγραμματισμένη για το 2026.
Τα ευρήματά της παραμένουν επίκαιρα, σε μια περίοδο που η ζωή μας στην πόλη μπαίνει πάλι στο ζύγι – για το πόσο κοστίζει η ασφάλεια, η ελευθερία, η ίδια μας η επιβίωση.

Το βασικό συμπέρασμα, όπως προκύπτει από τις απαντήσεις των κατοίκων της πρωτεύουσας, είναι ότι η Αθήνα είναι από τις χειρότερες πόλεις για να ζεις στην Ευρώπη. Μόνο το 65  δηλώνει ικανοποιημένο, το χαμηλότερο ποσοστό από όλες τις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες.

Περπατώντας τη νύχτα

Οι Αθηναίοι βαθμολογούν την πόλη τους με κάτω από τη βάση, σε επίπεδα καθαριότητας, ποιότητάς του αέρα και ηχορύπανσης – χαρίζοντάς της επίσης τις τελευταίες θέσεις στην ΕΕ.

Οι έξι στους δέκα Αθηναίους δεν θεωρούν ότι η πόλη τους είναι καλό μέρος για να νιώθει κανείς ασφαλής περπατώντας μόνος ή μόνη τη νύχτα. Από μόνο του το ποσοστό αυτό κατατάσσει την Αθήνα στη δεύτερη χειρότερη θέση της ΕΕ, μετά την Ρώμη.

Εξίσου απογοητευτικές είναι οι επιδόσεις της πρωτεύουσας στην ασφάλεια των δημόσιων συγκοινωνιών, στο πόσο φιλική είναι για τους ηλικιωμένους και τις οικογένειες με παιδιά.

Λιγότεροι από ένας στους δύο θεωρούν ότι η πρωτεύουσα είναι καλό μέρος για να βρει κανείς καλή και προσιτή στέγαση, αλλά και πάλι πρόκειται για το υψηλότερο ποσοστό στην ΕΕ – γεγονός που προκαλεί ερωτηματικά.

Όμως οι περισσότεροι θεωρούν την Αθήνα ασύμφορη οικονομικά, κατατάσσοντάς την τελευταία θέση στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες.