Το ευρώ αλλάζει πρόσωπο: νέα χαρτονομίσματα το 2026 – Η Μαρία Κάλλας στο €5, οριστικό τέλος στο €500

Ένα από τα πιο αναγνωρίσιμα σύμβολα της Ευρώπης, το χαρτονόμισμα του ευρώ, μπαίνει ξανά στο σχεδιαστήριο. Από το 2026, τα πορτοφόλια μας θα γεμίσουν νέα σχέδια με έντονο ευρωπαϊκό -και ξεκάθαρα ελληνικό- αποτύπωμα: στο χαρτονόμισμα των πέντε ευρώ θα δεσπόζει η μορφή της Μαρίας Κάλλας, ενώ το μωβ των €500 περνά οριστικά στο παρελθόν.

Τι αλλάζει και πότε

• Χρονοδιάγραμμα: Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) ολοκληρώνει μέσα στο 2026 τις τελικές αποφάσεις. Ακολουθεί εκτύπωση και σταδιακή κυκλοφορία.
• Θεματικές ενότητες: Η μέχρι σήμερα αρχιτεκτονική «Εποχές & Ρυθμοί» δίνει τη θέση της σε δύο νέους άξονες:
  1. Ευρωπαϊκός Πολιτισμός – με πορτρέτα ιστορικών προσωπικοτήτων.
  2. Ποτάμια & Πουλιά – αφιερωμένα στη φύση και τη βιοποικιλότητα της ηπείρου.
• Γλωσσική αναγραφή: Η λέξη «ευρώ» παραμένει σε λατινικά, ελληνικά και βουλγαρικά στα νέα τραπεζογραμμάτια.

Τα πρόσωπα του «Ευρωπαϊκού Πολιτισμού»

• €5 – Μαρία Κάλλας: Η La Divina της όπερας γίνεται το νέο πρόσωπο του μικρότερου χαρτονομίσματος, δίνοντας στη σειρά έντονο ελληνικό χρώμα.
• €10 – Λούντβιχ φαν Μπετόβεν: Η μουσική ιδιοφυΐα της Βόννης.
• €20 – Μαρί Κιουρί: Η πρωτοπόρος της ραδιενέργειας.
• €50 – Μιγκέλ ντε Θερβάντες: Ο πατέρας του Δον Κιχώτη.
• €100 – Λεονάρντο ντα Βίντσι: Ο άνθρωπος-αναγέννηση.
• €200 – Μπέρτα φον Ζούτνερ: Η πρώτη γυναίκα με Νόμπελ Ειρήνης.

Παράλληλα, για το μοτίβο «Ποτάμια & Πουλιά» τρέχει ευρωπαϊκός διαγωνισμός σχεδίου· οι τελικές προτάσεις θα κριθούν μέσα στο 2026, με συμμετοχή και του κοινού σε ψηφοφορία.

Τέλος εποχής για το €500

Το μοβ χαρτονόμισμα έχει εδώ και χρόνια βγει από την παραγωγή και αποσύρεται σιωπηρά. Παραμένει νόμιμο μέσο πληρωμής και κατατίθεται στις τράπεζες, όμως δεν θα επανεκδοθεί. Η σπανιότητά του το έχει κάνει αντικείμενο συλλογής, αλλά για τις καθημερινές συναλλαγές πρακτικά «εξαφανίζεται».

Τι σημαίνει για τον πολίτη

• Καμία ανησυχία για τα παλιά: Τα τρέχοντα χαρτονομίσματα θα συνεχίσουν να γίνονται δεκτά για πολλά χρόνια παράλληλα με τα νέα – η ΕΚΤ ακολουθεί πάντα σταδιακές μεταβατικές περιόδους.
• Ασφάλεια & τεχνολογία: Η νέα σειρά θα φέρει ενισχυμένα χαρακτηριστικά προστασίας (υδατογραφήματα, ταινίες ασφαλείας, ολογράμματα επόμενης γενιάς) για να δυσκολεύει την παραχάραξη.
• Συλλεκτικές ευκαιρίες: Ιδίως για το €500, η αξία στην δευτερογενή αγορά μπορεί να κινείται πάνω από την ονομαστική – με συναλλαγές μόνο από νόμιμα κανάλια.

Βουλγαρία: το 21ο μέλος της Ευρωζώνης

Από 1η Ιανουαρίου 2026 η Βουλγαρία εντάσσεται στο ευρώ με ισοτιμία 1 € = 1,95583 λεβ. Θα ακολουθήσει περίοδος διπλής κυκλοφορίας ενός μήνα, ενώ για έξι μήνες θα γίνεται δωρεάν ανταλλαγή λεβ σε τράπεζες και ταχυδρομεία. Η ένταξη αυξάνει τις ανάγκες εκτύπωσης, ανεβάζοντας τον συνολικό αριθμό τραπεζογραμματίων σε κυκλοφορία πάνω από τα 30 δισ. τεμάχια.

Το ψηφιακό ευρώ στον ορίζοντα

Η ΕΚΤ επιταχύνει την προετοιμασία του ψηφιακού ευρώ για χρήση προς τα τέλη της δεκαετίας (2027-2029). Δεν αντικαθιστά τα μετρητά· θα λειτουργεί συμπληρωματικά, με:

• Πορτοφόλι σε τράπεζες ή δημόσιο πάροχο.
• Online και offline πληρωμές, γρήγορες και χαμηλού κόστους.
• Ιδιωτικότητα ενισχυμένη, ιδιαίτερα στις offline συναλλαγές, ώστε το ευρωσύστημα να μην έχει πρόσβαση στα προσωπικά δεδομένα των χρηστών.

Ελληνική υπογραφή στο ευρώ

Η αναγραφή ΕΥΡΩ στα χαρτονομίσματα παραμένει κεκτημένο. Για την Ελλάδα, υπάρχει και βιομηχανικό αποτύπωμα: το ελληνικό νομισματοκοπείο και η εγχώρια μεταλλουργία έχουν διαχρονικά συνεισφέρει στην κοπή κερμάτων και στην παραγωγή δισκίων για κέρματα, τροφοδοτώντας την ευρωπαϊκή αγορά.

Ερωτήσεις & Απαντήσεις

Θα ισχύουν τα παλιά χαρτονομίσματα; Ναι. Η απόσυρση είναι σταδιακή και σε βάθος χρόνου. Τα παλιά θα εξακολουθήσουν να γίνονται δεκτά, ενώ πάντα υπάρχει δυνατότητα ανταλλαγής τους στις κεντρικές τράπεζες.

Μπορώ να χρησιμοποιώ ακόμη €500; Ναι, είναι νόμιμο χρήμα. Ωστόσο, είναι σπάνιο στις συναλλαγές και ορισμένα ΑΤΜ/ταμεία μπορεί να μην το δέχονται.

Πότε θα δω στην πράξη τα νέα σχέδια; Μετά τις αποφάσεις του 2026, η κυκλοφορία θα γίνει σταδιακά. Κάποια χαρτονομίσματα θα εμφανιστούν νωρίτερα, άλλα αργότερα, ανάλογα με τις ανάγκες.

Θα αλλάξουν τα μεγέθη ή τα χρώματα; Ο πυρήνας της εργονομίας θα διατηρηθεί για να αναγνωρίζονται εύκολα οι αξίες, όμως αναμένονται αισθητικές και τεχνολογικές αναβαθμίσεις.