Κορωνοϊός: Το σύμπτωμα που βγήκε από τα κριτήρια ελέγχου για COVID-19

Ειδικότερα, η Αμερικανική Γαστρεντερολογική Εταιρεία (AGA), παρουσίασε τις πρόσφατες επίσημες οδηγίες της για τα συμπτώματα από το Γαστρεντερικό Σύστημα (ΓΕΣ) και το ήπαρ, τα οποία σχετίζονται με τη λοίμωξη COVID-19. Ο Διευθυντής του Παθολογικού Τομέα του Νοσοκομείου Αλεξάνδρα, Σπύρος Μιχόπουλος (Συντονιστής-Διευθυντής Γαστρεντερολογικού Τμήματος) συνόψισε αυτές τις οδηγίες.

Οι οδηγίες αυτές στηρίχθηκαν στη συστηματική ανάλυση δημοσιευμένων και μη δεδομένων μέχρι τις 05/04/2020 και των δημοσιεύσεων μέχρι 19 Απριλίου. Οι οδηγίες αυτές θα επανεκτιμηθούν σε τρεις μήνες.

Εντοπίσθηκαν 118 μελέτες με αναφορές σε ασθενείς με COVID-19 και διάρροιες, ναυτίες, εμέτους, κοιλιακά άλγη ή ανωμαλίες των ηπατικών ενζύμων. Μετά από αξιολόγηση επελέγησαν 47 μελέτες που συμπεριελάμβαναν 10.890 ασθενείς. Ο επιπολασμός για διάρροιες ήταν 7,7%, ναυτία/εμέτους 7.8%, κοιλιακό πόνο 2,7%. Οι τρανσαμινάσες ήταν αυξημένες στο 15% (τόσο η AST όσο και η ALT). Οι ασθενείς εκτός Κίνας είχαν πιο συχνά συμπτώματα από το Γαστρεντερικό Σύστημα, όπου το 18,3% των ασθενών εμφάνιζε διάρροιες. Μεμονωμένα συμπτώματα από το ΓΕΣ χωρίς άλλα συμπτώματα του COVID-19 ήταν πολύ σπάνια.

Αυτές οι διαπιστώσεις οδήγησαν στη διατύπωση Βέλτιστων Πρακτικών (Best Practice Statements) στη διαχείριση ασθενών με COVID-19:

– Σε εξωτερικούς ασθενείς με έναρξη διάρροιας α) εκτίμηση κινδύνου έκθεσης στον SARS-CoV-2 β) λήψη λεπτομερούς ιστορικού για συμπτώματα συμβατά με COVID-19 (πυρετός, βήχας, δύσπνοια, ρίγη, μυικά άλγη, κεφαλαλγίες, πονόλαιμο, πρόσφατη αγευσία/ανοσμία) γ) λήψη λεπτομερούς ιστορικού άλλων συμπτωμάτων από το ΓΕΣ.

– Σε εξωτερικούς ασθενείς με έναρξη συμπτωμάτων από το ΓΕΣ (π.χ ναυτίας, εμέτων, κοιλιακού άλγους, διάρροιας), έλεγχος για εμφάνιση μη ΓΕΣ συμπτωμάτων COVID-19 διότι σε ορισμένους ασθενείς με COVID-19 τα συμπτώματα ΓΕΣ μπορεί να προηγηθούν για λίγες ημέρες των άλλων συμπτωμάτων. Αν τα ανωτέρω εμφανίζονται σε περιβάλλον υψηλής υποψίας έκθεσης στον ιό πρέπει να γίνεται και εργαστηριακός έλεγχος.

– Στους νοσηλευόμενους ασθενείς με ύποπτο ή επιβεβαιωμένο COVID-19 λήψη λεπτομερούς ιστορικού για συμπτώματα ΓΕΣ (ναυτίας, εμέτων, κοιλιακού άλγους, διάρροιας), συμπεριλαμβανομένων της έναρξης τους, των χαρακτηριστικών τους, της διάρκειας και της σοβαρότητας τους.

– Δεν υπάρχουν προς το παρόν δεδομένα που να υποστηρίζουν ως μέθοδο ρουτίνας την εκτέλεση δοκιμασιών κοπράνων για τη διάγνωση ή την παρακολούθηση του COVID-19.

– Σε ασθενείς (εξωτερικούς ή νοσηλευόμενους) με αυξημένα ηπατικά ένζυμα στα πλαίσια ύποπτου ή επιβεβαιωμένου κρούσματος COVID-19, πρέπει να αξιολογούνται όλες οι άλλες πιθανές αιτίες.

– Στους νοσηλευόμενους ασθενείς με ύποπτο ή επιβεβαιωμένο COVID-19 λήψη ηπατικών ενζύμων κατά την είσοδο και παρακολούθηση τους κατά τη διάρκεια νοσηλείας, ιδιαιτέρως αν λαμβάνουν θεραπεία για τον COVID-19.

– Στους νοσηλευόμενους ασθενείς που λαμβάνουν θεραπεία για τον COVID-19 απαιτείται εκτίμηση των συμπτωμάτων από το ΓΕΣ και το Ήπαρ.

Επισημαίνεται ότι το αμερικανικό Κέντρο Ελέγχου Νοσημάτων (CDC) στα προσφάτως διευρυμένα κριτήρια για έλεγχο για COVID-19 (checklist) δεν συμπεριέλαβε τη διάρροια (σε αντίθεση με την αγευσία/ανοσμία). Λόγω της πλημμελούς πληροφόρησης των συμπτωμάτων από το ΓΕΣ συνιστάται η λεπτομερής καταγραφή τους. Επειδή κάποιες μελέτες έδειξαν ότι τα αυξημένα ηπατικά ένζυμα κατά την είσοδο μπορούν να αποτελούν κακό προγνωστικό δείκτη, συνιστάται ο έλεγχός τους.