
Το έργο, με τίτλο «Προτομή γυναίκας με ανθισμένο καπέλο» απεικονίζει τη Γαλλίδα φωτογράφο και ζωγράφο Ντόρα Μάαρ η οποία διατηρούσε ερωτική σχέση με τον Πάμπλο Πικάσο
Ένας άγνωστος μέχρι σήμερα πίνακας του Πάμπλο Πικάσο που απεικονίζει τη Γαλλίδα φωτογράφο και ζωγράφο Ντόρα Μάαρ, φιλοτεχνημένος κατά την περίοδο της γερμανικής κατοχής στο Παρίσι, ήρθε στο φως έπειτα από οκτώ δεκαετίες.
Το έργο, με τίτλο «Προτομή γυναίκας με ανθισμένο καπέλο (Ντόρα Μάαρ)», δημιουργήθηκε το καλοκαίρι του 1943, λίγο πριν το τέλος της θυελλώδους σχέσης των δύο καλλιτεχνών, και παρουσιάζει τη Μάαρ σε πιο φωτεινό και τρυφερό ύφος από τις συνήθεις απεικονίσεις της από τον Πικάσο.
Η σκανδαλώδης σχέση των Πικάσο και Μάαρ
Ο Ισπανός ζωγράφος φιλοτέχνησε πολυάριθμα πορτρέτα της, ανάμεσά τους τα εμβληματικά «Πορτρέτο της Ντόρα Μάαρ» και «Ντόρα Μάαρ με γάτα». Ωστόσο η ίδια συνήθιζε να σχολιάζει: «Όλα τα πορτρέτα του για μένα είναι ψέματα. Είναι όλα Πικάσο. Κανένα δεν είναι Ντόρα Μάαρ».
Οι δυο τους γνωρίστηκαν το 1935 στα γυρίσματα της ταινίας του Ζαν Ρενουάρ «Το Έγκλημα του κυρίου Λανζ». Την εποχή εκείνη ο Πικάσο διατηρούσε δεσμό με τη Μαρί-Τερέζ Βαλτέρ, μητέρα της κόρης του Μάγια, σχέση που συνέχισε παράλληλα με την έντονη ιστορία του με τη Μάαρ.
Η Ντόρα, με τις μαζοχιστικές τάσεις που τον γοήτευαν, αποτέλεσε για τον Πικάσο συχνά μια δραματική φιγούρα, όπως στη «Γυναίκα που κλαίει», έργο που θεωρείται σύμβολο του ισπανικού εμφυλίου, αλλά και αντανάκλαση της ταραχώδους συνύπαρξής τους.
Στην «Προτομή γυναίκας με ανθισμένο καπέλο», το πρόσωπό της απεικονίζεται θρυμματισμένο, με έντονα χρώματα, δίχως προοπτική, σε μια στιγμή έντονης συγκίνησης. Τότε η Μάαρ είχε ήδη μάθει πως ο 61χρονος Πικάσο σκόπευε να την εγκαταλείψει για την 21χρονη ζωγράφο Φρανσουάζ Ζιλό.

«Ντόρα Μάαρ με γάτα», Πάμπλο Πικάσο
Το έργο μένει στη αφάνεια
Το έργο εκτέθηκε ελάχιστες φορές εκτός του ατελιέ του στη Rue des Grands Augustins, προτού αγοραστεί από Γάλλο συλλέκτη τον Αύγουστο του 1944 και παραμείνει έκτοτε σε ιδιωτική συλλογή. Μέχρι σήμερα ήταν γνωστό μόνο από μια ασπρόμαυρη φωτογραφία σε κατάλογο τέχνης.
Κατά την Κατοχή, οι ναζί χαρακτήριζαν τον Πικάσο «εκφυλισμένο καλλιτέχνη» και πραγματοποιούσαν εφόδους στο εργαστήριό του, απειλώντας τον με απαγόρευση έκθεσης.
Η Μάαρ, που έφυγε από τη ζωή το 1997 στα 89 της χρόνια, υπήρξε μούσα και σύντροφος του ζωγράφου, αλλά και αναγνωρισμένη σουρεαλίστρια φωτογράφος, της οποίας το έργο επηρέασε βαθιά τη ζωγραφική του.
Ο οίκος Lucien Paris, που εκτιμά τον πίνακα σε τουλάχιστον 8 εκατ. ευρώ, αν και αναμένει πολύ υψηλότερη τιμή, κράτησε την ανακάλυψη μυστική μέχρι την παρουσίασή του στον Τύπο. Ο επικεφαλής, Κριστόφ Λυσιέν, μίλησε για «ένα αριστούργημα, φορτισμένο συναισθηματικά και ιστορικά», χαρακτηρίζοντας την αποκάλυψη «μεγάλη στιγμή για τους ειδικούς».
Ο πίνακας θα εκτεθεί για τρεις ημέρες και θα βγει σε δημοπρασία στις 24 Οκτωβρίου.
*Κεντρική φωτογραφία: Υπάλληλοι τοποθετούν τον πίνακα «Προτομή γυναίκας με καπέλο με λουλούδια (Ντόρα Μάαρ), 1943» (Buste de femme au chapeau à fleurs (Dora Maar), 1943) του Ισπανού καλλιτέχνη Πάμπλο Πικάσο (1881-1973), που εκτίθεται πριν από τη δημοπρασία στον οίκο Drouot στο Παρίσι, Γαλλία, 16 Σεπτεμβρίου 2025. REUTERS/Benoit Tessier