Η απίστευτη αποκάλυψη για Φιλιππίδη και το «χυδαίος καραγκιόζης»

Ο Δημήτρης Τάρλοου, Έλληνας ηθοποιός, μεταφραστής, σκηνοθέτης και καλλιτεχνικός διευθυντής του Θεάτρου Πορεία στην Αθήνα, με αφορμή το έργο «Ηλέκτρα εντός» του Σοφοκλή, που μετά την επιτυχημένη πορεία της στην Επίδαυρο, σε όλη την Ελλάδα και την Κύπρο επαναπροσεγγίζεται για κλειστό θέατρο, παραχώρησε μία μεγάλη συνέντευξη στην ιστοσελίδα iefimerida, όπου μεταξύ άλλων μιλά για τις αρχαίες τραγωδίες ως τουριστικά προϊόντα, τον Λευτέρη Βογιατζή, τι είναι χυδαίο, τον Πέτρο Φιλιππίδη, πρωθυπουργούς που δεν έχουν πατήσει το πόδι τους στο θέατρο.

Στο κομμάτι όμως που μιλάει για τις κακοποιητικές συμπεριφορές στον χώρο του θεάτρου, χαρακτηρίζει «χυδαίο καραγκιόζη» τον Πέτρο Φιλιππίδη και μειώνει το καλλιτεχνικό του έργο, απάντηση που σχολίασε μέσω τρίτων ο ίδιος ο Φιλιππίδης. Συγκεκριμένα, ενημερωθήκαμε μέσα από ανάρτηση του Μάνου Λαμπράκη (θεατρικός συγγραφέας, δραματουργός και μεταφραστής) στα social media ότι ο ηθοποιός διάβασε το σχόλιό του για όσα είπε ο κύριος Τάρλοου για το πρόσωπό του και δήλωσε μεγάλη έκπληξη!

«Μου ανέφερε ότι δεν είχε απολύτως καμία γνώση της ύπαρξης της συνέντευξης και ότι διάβασε με πραγματική απορία και έκπληξη τις αναφορές που περιέχονται σε αυτή. Το σημείο που τον άφησε, θα έλεγα, περισσότερο αποσβολωμένο, είναι το γεγονός πως ο κ. Τάρλοου δεν έχει παρακολουθήσει ποτέ καμία παράστασή του, ώστε να δύναται να αποδώσει τόση βεβαιότητα στις κρίσεις περί «χυδαιότητας» και «καραγκιοζοσύνης». Αυτή η ασυμμετρία, ανάμεσα στην πλήρη απουσία εμπειρικής γνώσης και στην απόλυτη αξιολογική βεβαιότητα, αποτυπώνει όχι απλώς μια αδικαιολόγητη κρίση αλλά ένα ολόκληρο ύφος δημόσιου λόγου που προϋποθέτει την αυθεντία χωρίς να τη θεμελιώνει», σχολίασε σχετικά.

Το απόσπασμα της συνέντευξης για τον Φιλιππίδη:

Η Υπάρχει πολύ μεγάλη συζήτηση, χρόνια τώρα για κακοποιητικές συμπεριφορές -μίλησε πρόσφατα για αυτό ο Χρήστος Λούλης αναφερόμενος στο παρελθόν βέβαια-,  για το στερεότυπο ότι «το ελληνικό θέατρο είναι ένα μεγάλο κρεβάτι» που το είδαμε να γίνεται πρώτο θέμα σε εκπομπές -μην υποτιμούμε την δύναμη μαζικής απεύθυνσης στο μεγάλο κοινό. Διαμορφώνουν άποψη και εικόνα. Σας προβληματίζει;

Με προβληματίζει, όσο με προβληματίζει και το ότι οι οδηγοί στον δρόμο βρίζουνε, μουτζώνουνε, περνάνε κόκκινα, επιτίθενται, σκοτώνουνε. Ναι, με απασχολεί – αλλά τι να με απασχολεί ειδικά εάν κάποιος λέει ότι «είναι κρεβάτι το θέατρο»; Δεν αφορά τη δουλειά μου. Ειλικρινά, δεν ξέρω τι είναι αυτό το «μεγάλο κοινό», ποιο είναι το μικρό κοινό, ποιοι έρχονται στα θέατρα και ποιοι δεν έρχονται. Ελπίζω μόνο να μην είναι άνθρωποι που θεωρούν το θέατρο κρεβάτι ή τόπο που παίζουμε ξύλο ή απειλούμε ανθρώπους ή τους βιάζουμε. Αλλά αυτό τι σχέση μπορεί να έχει -ρωτώ κι εγώ- με τη δουλειά που έκανε ο Λευτέρης Βογιατζής; Δεν νομίζω ότι έχει κάποια σχέση. Δεν πρέπει να συγχέουμε πράγματα που δεν έχουν καμία απολύτως σχέση μεταξύ τους. Το ότι μπορεί κάποιοι, σήμερα, να μιλάνε για «βαριές κακοποιητικές συμπεριφορές» στο παρελθόν δεν αλλάζει το ότι ο Λευτέρης ήταν ένας σπουδαίος σκηνοθέτης.

Αναμφίβολα!

Ο Λευτέρης βασανιζόταν ο ίδιος, καταρχήν. Και δεύτερον, οτιδήποτε έκανε είχε στόχο την πραγματική συμμετοχή του ηθοποιού. Εάν αυτό σήμαινε να βασανίζεται, ναι, το έκανε. Και πολλοί άνθρωποι δεν το άντεχαν -και πολλοί άνθρωποι ξανασυνεργάζονταν, ξαναπήγαιναν και ξαναπήγαιναν. Δεν μπορεί όμως να συγχέουμε το υψηλό με το ταπεινό και το γελοίο. Γιατί, άμα τα βάλουμε όλα σε ένα τσουβάλι και τα κουνήσουμε, το αποτέλεσμα είναι ένας αχταρμάς και εκεί είναι που μπερδεύεται το κοινό. Εάν υπάρχουν άνθρωποι που, στα καμαρίνια ή οπουδήποτε αλλού, συμπεριφέρονται με χυδαίο τρόπο, αυτό αφορά τη χυδαιότητά τους. Αφορά το ότι είναι χυδαίοι άνθρωποι. Δεν θα έπρεπε να κάνουν αυτή τη δουλειά. Την ίδια άποψη είχα πάντα και για την υπόθεση Φιλιππίδη. Εμένα δεν με απασχόλησε ποτέ εάν έκανε πράγματα και πώς τα έκανε.

Με απασχόλησε ότι, και πριν ακούσω οτιδήποτε τέτοιο, δεν θα ασχολιόμουν ποτέ με τον άνθρωπο αυτόν σε καλλιτεχνικό επίπεδο. Εγώ ποτέ δεν τον θεώρησα καλό ηθοποιό· τον θεώρησα έναν χυδαίο καραγκιόζη. Δεν μου άρεσε καθόλου αυτό που έκανε πάνω στη σκηνή. Δεν μπορείς να είσαι ένας χυδαίος άνθρωπος και επί σκηνής να είσαι ξαφνικά ο Δημήτρης Χορν. Με κάποιο τρόπο, το ήθος μας πρέπει να είναι και εκτός και εντός σκηνής. Άρα, εάν μπορείς να φανταστείς τον Τάρλοου να είναι κακοποιητής, να δέρνει, να βασανίζει… Κι εγώ έχω τσακωθεί με ηθοποιούς. Έχω τσακωθεί και με έχουν προσβάλει επίσης. Και έχω προσβάλει και με έχουν προσβάλει. Ήταν άτυχες στιγμές. Ζήτησα συγγνώμη, τελείωσε. Το ζήτημα είναι να μη βάλουμε όλο το θέατρο κάτω από ένα τέτοιο κόσκινο με αυτόν τον τρόπο.

Η… απάντηση του Πέτρο Φιλιππίδη για το «χυδαίος καραγκιόζης»!

Ο Μάνος Λαμπράκης έγραψε σχετικά: Πριν από λίγο επικοινώνησε μαζί μου ο Πέτρος Φιλιππίδης, ο οποίος έλαβε το τηλέφωνό μου από κοινό φίλο, επειδή του διάβασαν την ανάρτηση*** που έκανα σχετικά με τη συνέντευξη του κ. Τάρλοου.

Μου ανέφερε ότι δεν είχε απολύτως καμία γνώση της ύπαρξης της συνέντευξης και ότι διάβασε με πραγματική απορία και έκπληξη τις αναφορές που περιέχονται σε αυτή. Το σημείο που τον άφησε, θα έλεγα, περισσότερο αποσβολωμένο, είναι το γεγονός πως ο κ. Τάρλοου δεν έχει παρακολουθήσει ποτέ καμία παράστασή του, ώστε να δύναται να αποδώσει τόση βεβαιότητα στις κρίσεις περί «χυδαιότητας» και «καραγκιοζοσύνης». Αυτή η ασυμμετρία, ανάμεσα στην πλήρη απουσία εμπειρικής γνώσης και στην απόλυτη αξιολογική βεβαιότητα, αποτυπώνει όχι απλώς μια αδικαιολόγητη κρίση αλλά ένα ολόκληρο ύφος δημόσιου λόγου που προϋποθέτει την αυθεντία χωρίς να τη θεμελιώνει.

Στο πλαίσιο αυτό, δεν μπορεί να μην τεθεί το αναγκαίο ερώτημα: γιατί η δημοσιογράφος κ. Κατερίνα Ανέστη αναπαράγει μια τόσο κατηγορηματική κρίση, χωρίς να θέτει το βασικότερο δημοσιογραφικό ερώτημα — «Έχετε δει παράσταση του Φιλιππίδη;»…

Η δημοσιογραφική πρακτική δεν είναι μηχανική καταγραφή. Είναι έλεγχος, διασταύρωση, αναστοχασμός. Όταν λείπει η πιο θεμελιώδης επιβεβαίωση —η ύπαρξη προσωπικής μαρτυρίας— και παρ’ όλα αυτά η κρίση προσφέρεται ως «δεδομένο» προς αναπαραγωγή, τότε η δημοσιογραφία μετατρέπεται σε αγωγό αυθόρμητων απαξιώσεων, αντί για εργαλείο πληροφόρησης.

Η συνέντευξη, αντί να λειτουργεί ως φορέας ουσίας, γίνεται όχημα κερδοσκοπίας πάνω σε ένα πρόσωπο, ακόμα κι όταν το περιεχόμενο της κρίσης δεν έχει καμία εμπειρική βάση. Έτσι ο Φιλιππίδης χρησιμοποιείται ως υλικό προώθησης, ως ελκυστικό σημείο αναγνωσιμότητας, άσχετο από την πραγματική συζήτηση.

Έτσι, αντί η συζήτηση να αφορά τις απόψεις, το έργο, τις μεθοδολογίες ή τις καλλιτεχνικές θέσεις του κάθε συνεντευξιαζόμενου, τα τελευταία χρόνια η παρουσία του Πέτρου Φιλιππίδη λειτουργεί ως εστία τεχνητής έντασης που επισκιάζει τα πάντα.

Όταν λοιπόν η κρίση που αναπαράγεται ούτε θεμελιώνεται ούτε επαληθεύεται, η ευθύνη δεν βαραίνει μόνο τον ομιλητή, βαραίνει και εκείνην που αποφασίζει να τη νομιμοποιήσει. Και τότε η συζήτηση παύει να είναι συζήτηση και μετατρέπεται σε ανακύκλωση ενός ονόματος που χρησιμοποιείται, σχεδόν μηχανικά, για να παραγάγει αντίδραση.

Το αποτέλεσμα είναι ένα φαινόμενο που πλέον υπερβαίνει το ίδιο το περιεχόμενο των συνεντεύξεων: η δημόσια σφαίρα ανακυκλώνει το όνομα του Φιλιππίδη ως μηχανισμό έλξης προσοχής, ανεξάρτητα από το αν υπάρχουν πραγματικά δεδομένα, εμπειρία ή τεκμηρίωση. Ο καθένας γνωρίζει ότι μια αναφορά στο όνομά του θα γίνει τίτλος, το γνωρίζουν οι συνεντευξιαζόμενοι, το γνωρίζουν οι δημοσιογράφοι, και το αποτέλεσμα είναι μια στρέβλωση που μετατρέπει έναν άνθρωπο σε εργαλείο δημοσιότητας.

Αυτή η επαναλαμβανόμενη χρήση του ονόματός του για να παραχθεί αναγνωσιμότητα, χωρίς ουσιαστική σχέση με τα λεγόμενα, υπονομεύει όχι μόνο τη σοβαρότητα του λόγου αλλά και την ίδια την έννοια της δημόσιας ευθύνης μέσα στον πολιτισμικό διάλογο.

Και εδώ αξίζει να ειπωθεί κάτι απλό και σαφές: ο Πέτρος Φιλιππίδης θα μιλήσει όταν θελήσει, και τότε θα μιλήσει για όλους και για όλα. Δεν χρειάζεται καμία βεβιασμένη τοποθέτηση ούτε καμία επιβεβαίωση σε αυτό το διαρκές σύστημα δευτερογενών σχολιασμών.

Όταν έρθει η στιγμή, ο ίδιος θα απαντήσει με τρόπο που δεν θα αφήνει περιθώρια σε υπονοούμενα, διαστρεβλώσεις ή αυθαίρετες κρίσεις. Μέχρι τότε, τουλάχιστον, ας σταματήσει η εργαλειοποίηση του ονόματός του ως ευκολίας τίτλου.

Αρκετά ε;

MUST READ

Ο Νάντο Ντε Κολό το έχει ακόμη: Η παράσταση με τη Χάποελ, η 20άρα και ο... Ολυμπιακός (vids)