Η Παλαιστίνη και το αδιέξοδο του αθλητισμού

Η σχέση αθλητισμού και πολιτικής σπάνια είναι ουδέτερη. Σε εποχές κρίσεων, τα γήπεδα γίνονται καθρέφτης της κοινωνίας, οι αθλητές μετατρέπονται σε φωνές αντίστασης ή θύματα και οι διεθνείς θεσμοί δοκιμάζουν την αξιοπιστία τους. Η Παλαιστίνη είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα: το δράμα ενός λαού, που έχει μεταφερθεί μέχρι και στα αθλητικά πεδία, προκαλεί ολοένα και μεγαλύτερη πίεση σε οργανισμούς όπως η FIFA, η UEFA και η Διεθνής Ολυμπιακή Επιτροπή (ΔΟΕ).

Ο πρόεδρος της Παλαιστινιακής Ολυμπιακής Επιτροπής, Τζίμπριλ Ρατζούμπ, εξέδωσε την πιο σκληρή μέχρι σήμερα ανακοίνωση. Μίλησε για «ανείπωτη ανηλεή εξόντωση» και υποστήριξε ότι περισσότεροι από 1.000 Παλαιστίνιοι αθλητές έχουν χάσει τη ζωή τους, ενώ χιλιάδες άλλοι είναι τραυματισμένοι, ακρωτηριασμένοι, φυλακισμένοι ή εκτοπισμένοι. Τα γήπεδα, είπε, «έχουν μετατραπεί σε ερείπια» και τα όνειρα μιας ολόκληρης γενιάς νέων ανθρώπων «σε στάχτη».

Διαβάστε επίσης: Λουτσέσκου: «Είμαστε σε μία περίοδο ατυχίας»

Στο κείμενο που μοιράστηκε από δεκάδες Παλαιστίνιους αθλητές, ο Ρατζούμπ κατήγγειλε το Ισραήλ για παραβίαση της Ολυμπιακής Χάρτας. «Πώς μπορεί το Ολυμπιακό Κίνημα να μένει αδρανές, όταν παραβιάζεται το πιο θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα, το δικαίωμα στη ζωή;» διερωτήθηκε, κατηγορώντας μάλιστα το ισραηλινό αθλητικό σύστημα ότι ενσωματώνει συλλόγους από παράνομους εποικισμούς στις εθνικές του διοργανώσεις.

Οι καταγγελίες του Ρατζούμπ ήρθαν σε μια συγκυρία που ήδη έβραζε. Ειδικοί του ΟΗΕ, ανάμεσά τους η ειδική εισηγήτρια για την Παλαιστίνη Φραντσέσκα Αλμπανέζε, ζήτησαν ρητά από τη FIFA και την UEFA να αναστείλουν τη συμμετοχή του Ισραήλ από τις διεθνείς διοργανώσεις, όπως είχε συμβεί με τη Ρωσία μετά την εισβολή στην Ουκρανία. Μέχρι στιγμής, καμία από τις δύο ευρωπαϊκές ποδοσφαιρικές αρχές δεν έχει προβεί σε ανάλογη κίνηση, ενώ η ΔΟΕ ανακοίνωσε πως θα επιτρέψει στους Ισραηλινούς αθλητές να συμμετάσχουν κανονικά στους Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες του 2026.

«Δυο μέτρα και δυο σταθμά»

Η αντίφαση είναι προφανής και τροφοδοτεί την κατηγορία περί «διπλών μέτρων και σταθμών». Για τη Ρωσία, η απάντηση υπήρξε άμεση και σαρωτική: πλήρης αποκλεισμός από σχεδόν κάθε διεθνή διοργάνωση. Για το Ισραήλ, η απάντηση είναι συγκρατημένη, με τις μεγάλες ομοσπονδίες να επικαλούνται την «ουδετερότητα του αθλητισμού» και να περιορίζονται σε εκκλήσεις για «διατήρηση του διαλόγου».

Δεν είναι η πρώτη φορά που η Παλαιστίνη προσπαθεί να μεταφέρει τον αγώνα της στα γήπεδα. Τα τελευταία χρόνια, οι προσπάθειες της Ολυμπιακής Επιτροπής και της Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας της χώρας είχαν στόχο να αναδείξουν τις συνθήκες υπό τις οποίες αγωνίζονται οι αθλητές: αποκλεισμοί στις μετακινήσεις, γήπεδα κατεστραμμένα, ομάδες χωρίς πρόσβαση σε βασικές υποδομές. Τώρα, όμως, η ίδια η επιβίωση τίθεται υπό αμφισβήτηση.

Το δράμα που περιγράφει ο Ρατζούμπ δεν αφορά μόνο τους αθλητές. Αφορά μια κοινωνία που βλέπει ακόμα και τα παιδιά της, τους εφήβους που θα μπορούσαν να γίνουν πρωταθλητές, να χάνονται μέσα στη βία. Ο αθλητισμός, που σε πολλές περιπτώσεις λειτουργεί ως όχημα ελπίδας και ενότητας, στην Παλαιστίνη μοιάζει να καταρρέει κάτω από το βάρος του πολέμου.

Η πίεση προς τους διεθνείς θεσμούς αυξάνεται. Ο Ρατζούμπ κατήγγειλε ότι «η σιωπή συνιστά συνενοχή» και κάλεσε τις μεγάλες αθλητικές αρχές να δείξουν την ίδια ευαισθησία που έδειξαν σε άλλες συγκρούσεις. Η ΔΟΕ, απαντώντας, τόνισε πως «και η Παλαιστίνη και το Ισραήλ είναι ισότιμα μέλη» και ότι «η Ολυμπιακή Χάρτα δεν παραβιάζεται». Η στάση αυτή, όμως, δεν πείθει τους επικριτές, που βλέπουν διακριτική μεταχείριση και πολιτικές σκοπιμότητες.

Η FIFA και η UEFA βρίσκονται επίσης σε δύσκολη θέση. Ο αποκλεισμός του Ισραήλ θα είχε τεράστιες γεωπολιτικές συνέπειες και θα έβαζε τον αθλητισμό για άλλη μια φορά στο επίκεντρο διεθνών συγκρούσεων. Η μη ανάληψη δράσης, όμως, ενισχύει την εντύπωση ότι οι οργανισμοί λειτουργούν με δύο μέτρα και δύο σταθμά, ανάλογα με το πολιτικό βάρος και τις διεθνείς συμμαχίες των κρατών.

Κάλεσμα στους θεσμούς

Το ζήτημα της Παλαιστίνης στον αθλητισμό δεν είναι απλώς μια τοπική υπόθεση. Αγγίζει την ίδια την ουσία του αθλητικού ιδεώδους. Αν το Ολυμπιακό Κίνημα συμβολίζει την ειρήνη, τη συνεργασία και την ισότητα, μπορεί να αγνοεί την κραυγή ενός λαού που βλέπει τους αθλητές του να πεθαίνουν; Αν το ποδόσφαιρο είναι το «παιχνίδι του λαού», μπορεί η FIFA να παραμένει αμέτοχη σε έναν πόλεμο που πλήττει χιλιάδες νέους;

Η ιστορία διδάσκει ότι οι μεγάλες αθλητικές διοργανώσεις σπάνια έμειναν μακριά από την πολιτική. Από το μποϊκοτάζ των Ολυμπιακών Αγώνων κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου μέχρι τους αποκλεισμούς χωρών για λόγους παραβίασης δικαιωμάτων, ο αθλητισμός λειτούργησε πάντα ως αντανάκλαση της διεθνούς σκηνής.

Η ανακοίνωση της Παλαιστινιακής Ολυμπιακής Επιτροπής δεν είναι μόνο καταγγελία. Είναι και ένα κάλεσμα: να πάψουν οι αθλητικοί θεσμοί να κλείνουν τα μάτια. Να επιλέξουν αν θα μείνουν πιστοί στις αρχές που διακηρύσσουν ή αν θα συνεχίσουν να λειτουργούν με πολιτικούς υπολογισμούς.

Ο Ρατζούμπ το είπε ξεκάθαρα: «Η σιωπή είναι συνενοχή». Στην εποχή της πληροφορίας, όπου οι εικόνες της Γάζας κάνουν τον γύρο του κόσμου, η αδράνεια ισοδυναμεί με αποδοχή. Για τους αθλητές που έχουν χαθεί, για τα παιδιά που δεν θα παίξουν ποτέ ξανά σε ένα γήπεδο, το ζήτημα δεν είναι μόνο πολιτικό. Είναι βαθιά ανθρώπινο.

Η αθλητική κοινότητα βρίσκεται μπροστά σε ένα αμείλικτο δίλημμα. Θα μείνει θεατής μιας τραγωδίας ή θα τολμήσει να υψώσει φωνή; Το μέλλον θα δείξει αν οι θεσμοί του αθλητισμού μπορούν να σταθούν στο ύψος των περιστάσεων ή αν θα μείνουν στη μνήμη ως θεσμοί που σιώπησαν την ώρα της δοκιμασίας.

MUST READ

Ο Αϊζάια Τόμας τα είχε όλα μια φορά: Ο βασιλιάς της 4ης, η 50άρα, ο τραυματισμός και ο θάνατος που τον συγκλόνισε

Πηγή: in.gr