
Από το 2023 μέχρι σήμερα, δολοφονήθηκαν 1.365 γυναίκες, με τις ειδικές να επιρρίπτουν τεράστιες ευθύνες στις ανύπαρκτες πολιτικές της κυβέρνησης για να σταματήσουν οι γυναικοκτονίες
Μπορεί ο πρόεδρος της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να ανακήρυξε το 2025 ως «Έτος Οικογένειας», αλλά τίποτα δεν είναι μεγαλύτερη ειρωνεία όταν εκατοντάδες Τουρκάλες, κάθε χρόνο, καταλήγουν νεκρές μέσα στα ίδια τους τα σπίτια: Οι γυναικοκτονίες δεν λένε να σταματήσουν να αυξάνονται στη γειτονική χώρα.
Ήδη από την αρχή της χρονιάς μέχρι τον Μάρτιο του 2025, 67 γυναίκες δολοφονήθηκαν και 83 άλλες βρέθηκαν νεκρές υπό ύποπτες συνθήκες, σύμφωνα με την τουρκική οργάνωση για τα δικαιώματα των γυναικών We Will Stop Femicide. Περισσότερο από το 70% των δολοφονημένων γυναικών θανατώθηκαν στα σπίτια τους.
Το 2024 η οργάνωση κατέγραψε τον υψηλότερο αριθμό γυναικοκτονιών από τότε που διατηρεί δεδομένα, με 394 γυναικοκτονίες και 258 ύποπτους θανάτους γυναικών. Το 2023, 315 γυναίκες δολοφονήθηκαν από άνδρες και 248 γυναίκες βρέθηκαν ύποπτα νεκρές.
Με άλλα λόγια, μέσα σε 27 μήνες στην Τουρκία δολοφονήθηκαν 1.365 γυναίκες!
Όπως σημειώνει το Euobserver που μίλησε με Τουρκάλες ακτιβίστριες, παρά το αυξανόμενο ποσοστό γυναικοκτονιών στη χώρα, προκαλώντας ανησυχίες για το πώς οι πολιτικές της κυβέρνησης που επικεντρώνονται στην οικογένεια, η έλλειψη προστασίας και η αποχώρηση από τη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης τροφοδοτούν ένα θανατηφόρο μοτίβο βίας στη χώρα.
Πολλοί θάνατοι δεν έχουν προσδιοριστεί, γεγονός που υπογραμμίζει μια συστηματική αποτυχία που έχει ως αποτέλεσμα την αφάνεια της γυναικοκτονίας ως ξεχωριστό και αποτρέψιμο έγκλημα.
Η Τουρκάλα ακτιβίστρια και μέλος της οργάνωσης, Γκιουλσόν Σουϊλετάν, κάνει λόγο για μια ανησυχητική τάση γυναικών που βρίσκονται νεκρές υπό ύποπτες συνθήκες, συχνά πέφτοντας από ύψος.
«Οι δράστες συχνά προσπαθούν να καλύψουν τις γυναικοκτονίες με αυτόν τον τρόπο. Τα στοιχεία του κράτους είναι πάντα χαμηλότερα από τα δικά μας. Αντίθετα, παρακολουθούμε τις υποθέσεις απευθείας μέσω των κοινωνικών μέσων, του Τύπου και των συγγενών των δολοφονημένων γυναικών που επικοινωνούν μαζί μας. Προσπαθούμε να αποδείξουμε ότι αυτοί οι θάνατοι είναι πράγματι γυναικοκτονίες», δήλωσε η Σουϊλετάν στο EUobserver.
Το ευχαριστώ του δράστη στον πρόεδρο
Πρόσφατα προκάλεσε αντιδράσεις η απόφαση του Ακυρωτικού Δικαστηρίου στην υπόθεση της άγριας δολοφονίας της Πινάρ Γκιουλτεκίν το 2020 από τον σύζυγό της Κεμάλ Μετίν Αβτσί. Ο δικαστήριο ανέτρεψε την ποινή ισόβιας κάθειρξης, δηλώνοντας ότι -παρά τη βιαιότητα του εγκλήματος- δεν πρέπει να χαρακτηριστεί ως φόνος που διαπράχθηκε με σοβαρή πρόθεση. Υπενθυμίζεται ότι ο Αβτσί, έκαψε ζωντανή τη γυναίκα και την έριξε σε τσιμέντο.
«Κατά τη διάρκεια μιας από τις ακροάσεις, ο δράστης, Κεμάλ Μετίν Αβτσί, ευχαρίστησε ακόμη και τον πρόεδρο για την απόφαση να αποσυρθεί από τη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης. Είναι εύκολο να καταλάβει κανείς πώς όλα αυτά τα ζητήματα είναι βαθιά αλληλένδετα» είπε η Άσλι Καρατάς, επικεφαλής της SEBUKA, μιας ομάδας νομικών δικαιωμάτων που υπερασπίζεται τις γυναίκες.
Δεν είναι κυβερνητική προτεραιότητα
Πράγματι, η Τουρκία έγινε η πρώτη χώρα που αποσύρθηκε από τη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης το 2021, δικαιολογώντας την απόφαση ισχυριζόμενη ότι ήταν ασυμβίβαστη με τις αξίες μιας κοινωνίας που βασίζεται στην οικογένεια.
Αυτή η κίνηση έχει επικριθεί ευρέως, καθώς η σύμβαση αποτελούσε ένα κρίσιμο πλαίσιο για την προστασία των δικαιωμάτων των γυναικών σε όλη την Ευρώπη.
«Η έλλειψη συγκεκριμένης δράσης, όπως η επανένταξη στη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης ή η πλήρης εφαρμογή του νόμου αριθ. 6284, δείχνει ότι η κυβέρνηση δεν δίνει προτεραιότητα στην ασφάλεια των γυναικών», δήλωσε η Καρατάς.
Ο νόμος αριθ. 6284, που ψηφίστηκε το 2012, είχε ως στόχο να αποτρέψει διάφορες πτυχές της βίας και να βοηθήσει τα θύματα, καλύπτοντας τομείς όπως η οικονομική, ψυχολογική και σεξουαλική βία.
Ναι στην οικογένεια, όχι στις γυναίκες
Ειδικές όμως, τονίζουν την ανεπαρκή εφαρμογή, καθώς η κυβέρνηση προσπαθεί να εφαρμόσει πολιτικές που επικεντρώνονται στην οικογένεια, ενθαρρύνοντας τους ανθρώπους να παντρευτούν, ενώ δεν προσφέρουν επιδόματα ή πραγματικές, συγκεκριμένες πολιτικές που υποστηρίζουν τις γυναίκες.
«Οι πολιτικές που ορίζουν τις γυναίκες όχι ως άτομα αλλά ως μέρος της οικογένειας δυσκολεύουν τις γυναίκες που βιώνουν βία να χωρίσουν και να δημιουργήσουν ανεξάρτητη ζωή. Αυτές οι πολιτικές δίνουν προτεραιότητα στην προστασία της οικογένειας παρά στη διασφάλιση της ανεξαρτησίας των γυναικών» είπε η Γκιουλσόν Σουϊλετάν.
«Οι πολιτικές της κυβέρνησης είναι σε μεγάλο βαθμό προσανατολισμένες στην οικογένεια, λέγοντας στις γυναίκες να παντρευτούν και να κάνουν παιδιά. Αλλά όταν αυτές οι γυναίκες βιώνουν βία εντός της οικογένειας, αντιμετωπίζουμε την έλλειψη πολιτικών σχετικά με το πώς μπορούν να ξεφύγουν από αυτή τη βία. Πώς θα εργαστεί; Πώς θα στηριχθεί; Πώς θα υποστηριχθεί;» Τούντζε Τζαμπολά, εθελόντρια της ΜΚΟ Purple Roof Women’s Shelter Foundation.
Φαίνεται ότι η Άγκυρα δίνει περισσότερο βάρος στη Γαλάζια Πατρίδα, αδιαφορώντας που τόσοι άρρενες πολίτες -που φόρεσαν ή θα φορέσουν κάποια στιγμή τα χακί- την έχουν βάψει κόκκινη με το αίμα των γυναικών τους.