Καμπανάκι για τον τουρισμό: 20% ελλείψεις προσωπικού στα ξενοδοχεία

Οι ελλείψεις προσωπικού παραμένει το μεγαλύτερο πρόβλημα στα ξενοδοχεία στην έναρξη της νέα σεζόν ενώ οι αγκυλώσεις της εργατικής νομοθεσίας σε συνδυασμό με την χρήση του «εργαλείου» της ψηφιακής κάρτας φέρνουν την μαύρη εργασία από το παράθυρο στον κλάδο.

Η Πρόεδρος του Ινστιτούτου Τουριστικών Ερευνών και Προβλέψεων (ΙΤΕΠ), Κωνσταντίνα Σβύνου μιλώντας στον ot.gr επισημαίνει ότι οι ελλείψεις σε προσωπικό στον ξενοδοχειακό τομέα θα φτάσουν και φέτος στα περυσινά επίπεδα περίπου στο 20% όπου σύμφωνα με σχετική μελέτη του ΙΤΕΠ, οι ελλείψεις προσωπικού εκτιμήθηκαν στις 53.817 έναντι των 278.188 θέσεων εργασίας που προβλέπονται στο οργανόγραμμα. Επομένως το ποσοστό των ελλείψεων εκτιμήθηκε στο 19%, παρουσιάζοντας οριακή μείωση σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά.

Διαβάστε επίσης: Ο Μπιανκόν στον Ολυμπιακό έως το 2027, συμφωνία και με Ντάνι Γκαρθία – Μετά τον τελικό οι ανακοινώσεις

Ο τουρισμός και οι μετακλήσεις εργαζομένων

Η κα. Σβύνου σημειώνει ότι μετά από ένα αρχικό πάγωμα των μετακλήσεων εργαζομένων από άλλες χώρες στη συνέχεια η πολιτεία κινήθηκε πιο γρήγορα και έχει αρχίσει η πρόσληψη μετακλητών αλλά οι διαδικασίες μπλοκάρουν ακόμη σε γραφειοκρατικά θέματα όπως έκδοση ΑΦΜ κ.λ.π.

ΟΙ περιοχές από τις οποίες προσλαμβάνονται εργαζόμενοι είναι η Ινδία, Οι Φιλιππίνες και η Αίγυπτος ενώ όπως σημειώνει είναι εκπαιδευμένοι και προσθέτουν αξία στην παροχή υπηρεσιών.

Όσον αφορά την ψηφιακή κάρτα εργασίας είναι ένα χρήσιμο εργαλείο με τους ξενοδόχους να δηλώνουν υπέρ της εφαρμογής της ωστόσο θεωρούν ότι το πρόβλημα έγκειται στην εργασιακή νομοθεσία και τις αγκυλώσεις που παρουσιάζει, όταν αφορά μια εποχιακή εργασία όπως είναι ο τουρισμός.

Σύμφωνα με τους ξενοδόχους υπάρχουν πολλοί εργαζόμενοι π.χ. καμαριέρες που θέλουν να δουλέψουν επτά ημέρες της εβδομάδα αλλά δεν μπορούν, είτε σε μία επιχείρηση είτε σε δυο επιχειρήσεις καθώς δεν μπορούν να δουλέψουν στη μια πενθήμερο και σε μία άλλη να καλύψουν τα ρεπό των εκεί εργαζόμενων. Σε καθεστώς έλλειψης ανθρώπινου δυναμικού αυτό είναι ένα πρόβλημα.

Πάντως η κ. Σβύνου ξεκαθαρίζει ότι δεν υπάρχουν περιθώρια εξαναγκασμού του εργαζόμενου καθώς υπάρχει λίγη προσφορά εργασία και μεγάλη ζήτηση.

Όπως περιγράφουν οι ξενοδόχοι σε πολλές περιπτώσεις καταγράφεται ένας «πλειστηριασμός» μεταξύ επιχειρήσεων για την προσέλκυση εργαζόμενων. Επίσης οι απαγορεύσεις που ισχύουν στο πλαίσιο της προστασίας του εργαζόμενου οδηγεί πολλές φορές στο καθεστώς της «μαύρης εργασίας» αφού όπως προαναφέρθηκε ο εργαζόμενος δεν μπορεί να καλύψει «ρεπό» σε μια άλλη επιχείρηση από εκείνη που συμπλήρωσε το πενθήμερο.

Η πολιτεία σε συνεργασία με τον ξενοδοχειακό τομέα και τους εργαζόμενους θα πρέπει να ξαναδεί το πρόβλημα αυτό σύμφωνα με παράγοντες του κλάδου.

Τι δείχνει η έρευνα για την απασχόληση

Το Ινστιτούτο Τουριστικών Ερευνών και Προβλέψεων διεξάγει, για λογαριασμό του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδος, για τέταρτη συνεχόμενη χρονιά την έρευνα για την εκτίμηση της Απασχόλησης και των ελλείψεων στα Ελληνικά Ξενοδοχεία. Το διάστημα διεξαγωγής της έρευνας είναι από 7 έως 9 Νοεμβρίου 2024 και η περίοδος αναφοράς είναι το έτος 2024.

Στην έρευνα αυτή συμμετείχαν σε 597 ξενοδοχεία με πλήρως ολοκληρωμένα και ελεγμένα ηλεκτρονικά ερωτηματολόγια. Τα στοιχεία αφορούν 37 ειδικότητες, για κάθε μία από τις οποίες αναφέρεται ο αριθμός των εργαζομένων που προβλέπονται στο οργανόγραμμα, ο αριθμός των θέσεων που καλύφθηκε και υπολογίζονται οι ελλείψεις που τελικά προέκυψαν. Ως έλλειψη θεωρείται η διαφορά του πραγματικού αριθμού των εργαζομένων στα ξενοδοχεία από αυτόν που προβλέπεται στο οργανόγραμμα του κάθε ξενοδοχείου. Ως ποσοστό έλλειψης ορίζεται ο λόγος του αριθμού έλλειψης των εργαζομένων ως προς τον αριθμό των προβλεπόμενων θέσεων στο οργανόγραμμα.

Από την έρευνα προκύπτει ότι για το έτος 2024, οι ελλείψεις προσωπικού εκτιμώνται στις 53.817 έναντι των 278.188 θέσεων εργασίας που προβλέπονται στο οργανόγραμμα. Επομένως το ποσοστό των ελλείψεων εκτιμάται στο 19%, παρουσιάζοντας οριακή μείωση σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά. Σε σχέση με την κατηγορία των ξενοδοχείων το μεγαλύτερο ποσοστό ελλείψεων παρατηρείται στα ξενοδοχεία 2* (38%) και το μικρότερο τα ξενοδοχεία 5* (12%). Σε απόλυτους αριθμούς οι περισσότερες ελλείψεις καταγράφονται στα 4* ξενοδοχεία (13.583).

Περιζήτητη η καμαριέρα

Από τις 37 εξεταζόμενες ειδικότητες η κατεξοχήν περιζήτητη διαχρονικά είναι αυτής της καμαριέρας καθώς αποτελεί το 16% των προβλεπόμενων θέσεων βάσει οργανογράμματος, το 17% των θέσεων που καλύφθηκαν και το 9% του συνόλου των ελλείψεων. Το 61% του συνόλου των θέσεων βάσει οργανογράμματος καλύπτουν οι ειδικότητες της Καμαριέρας, του Σερβιτόρου, του Receptionist, του Βοηθού Σερβιτόρου, του Barista, του Λαντζέρη της Τεχνικής Υποστήριξης και του Μάγειρα (όλων των βαθμίδων) . Οι ειδικότητες αυτές αντιστοιχούν στο 63% των θέσεων που καλύφθηκαν και το 52% του συνόλου των ελλείψεων. Ελλείψεις ωστόσο παρατηρούνται και σε εξειδικευμένο προσωπικό και στελέχη σημαντικών για την οργάνωση, τη διαχείριση και την εύρυθμη λειτουργία των σύγχρονων ξενοδοχείων.

Οι θέσεις του Γενικού Διευθυντή, Front Office Manager, Λογιστή και Βοηθού Λογιστή, Sales Manager, Housekeeping Director, Προϊσταμένης Ορόφου, Marketing Manager, πληροφορικάριoυ (ΙΤ) και του Sommelier παρουσιάζουν υψηλά ποσοστά έλλειψης ανά ειδικότητα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα ο Sommelier που εξακολουθεί να αποτελεί την ειδικότητα με τη μεγαλύτερη ποσοστιαία έλλειψη (51%) με σημαντική διαφορά από τις υπόλοιπες. Γενικά στα εξειδικευμένα στελέχη το ποσοστό ελλείψεων ανά ειδικότητα είναι υψηλό, γεγονός που δείχνει την ανάγκη για τη δημιουργία τέτοιων στελεχών μέσω προγραμμάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης.

Πόσες εταιρείες αντιμετωπίζουν πρόβλημα

Από το σύνολο των ξενοδοχείων, το 30% εμφανίζει έλλειψη σε τουλάχιστον μία θέση καμαριέρας, το 23% εμφανίζει έλλειψη σε τουλάχιστον μία θέση receptionist, το 22% εμφανίζει έλλειψη σε τουλάχιστον μία θέση σερβιτόρου, το 18% εμφανίζει έλλειψη σε τουλάχιστον μία θέση καθαριστή εσωτερικών και εξωτερικών χώρων και το 17% εμφανίζει έλλειψη σε τουλάχιστον μία θέση Barista/Barman-Barwoman.και Τεχνικής Υποστήριξης. Σε επίπεδο τμημάτων τα τμήματα F&B, Οροφοκομίας και Κουζίνας αποτελούν το 43% των προβλεπόμενων θέσεων εργασίας με βάση το οργανόγραμμα. Το τμήμα Υποστηρικτικών υπηρεσιών παρουσιάζει το μεγαλύτερο ποσοστό ελλείψεων (24%), ακολουθούμενο από τα τμήμα Διοικητικών υπηρεσίες, πωλήσεων, μάρκετινγκ & ΙΤ (23%). Το ποσοστό ελλείψεων σε Κουζίνα και Υποδοχή και F&B εκτιμάται κοντά στο 20%, και για το τμήμα Οροφοκομίας στο 15%.

Κερδίζει έδαφος το outsourcing

Παρατηρείται μια τάση ανόδου του ποσοστού των ξενοδοχείων που χρησιμοποιούν υπηρεσίες outsourcing. Παρατηρείται μείωση του ποσοστού των ξενοδοχείων που δεν χρησιμοποιούν καμία εξωτερική υπηρεσία από 32% το 2021 σε 21% το 2024, δείχνοντας μια σαφή αλλαγή στρατηγικής στον τρόπο λειτουργίας του κλάδου. Η πιο συχνή υπηρεσία που παρέχεται από εξωτερικό συνεργάτη για το 59% των ξενοδοχείων είναι η τήρηση των λογιστικών τους βιβλίων. To 47% των ξενοδοχείων προτίθεται να προσλάβει προσωπικό από τρίτες χώρες. Ο συνολικός αριθμός προσλήψεων προσωπικού από τρίτες χώρες που οι ξενοδόχοι που έχουν κάνει αίτηση για πρόσληψη αντιστοιχεί στο 13% των ελλείψεων που παρατηρήθηκε το 2024 και αφορά κυρίως μη εξειδικευμένο προσωπικό. Το 81% των ξενοδοχείων αυτών ενδιαφέρονται για την ειδικότητα της καμαριέρας, η οποία και αντιστοιχεί στο 36% του συνόλου των προσλήψεων από τρίτες χώρες.

Στο Νότιο Αιγαίο οι περισσότερες ελλείψεις

MUST READ

Ο αστερίσκος στο συμβόλαιο του Κίναν Έβανς – Πώς ο Αμερικανός μένει κάτοικος Πειραιά μέχρι το 2027

Σχετικά με την περιοχή του ξενοδοχείου οι περισσότερες ελλείψεις σε απόλυτους αριθμούς σημειώνονται στο Νότιο Αιγαίο (11.705, 15,5%) και ως ποσοστό στην Κεντρική Ελλάδα (4.608 θέσεις, 31%). Οι νησιωτικές περιοχές παρουσιάζουν τα υψηλότερα ποσοστά στην πρόθεση πρόσληψης προσωπικού από τρίτες χώρες, με κορυφαία τα Νησιά Νοτίου Αιγαίου (68,9%) πιθανόν λόγω της αυξημένης τουριστικής δραστηριότητας και των υψηλών αναγκών σε εργατικό δυναμικό. Οι ηπειρωτικές περιοχές εμφανίζουν σαφώς χαμηλότερα ποσοστά, πιθανόν λόγω μικρότερης τουριστικής εξάρτησης και καλύτερης πρόσβασης σε εγχώριο εργατικό δυναμικό.