Οι «ενοχές διακοπών» και πώς να τις αποφύγετε: Άσε τη δουλειά έξω από τη βαλίτσα

Θέλαμε δεν θέλαμε  μάθαμε τι είναι το FOMO, το doomscrolling, το staycation, καιρός να μάθουμε και τις «ενοχές διακοπών» ή vacation guilt. Πρόκειται για εκείνα τα φίδια που σε ζώνουν όταν έχεις πάρει μεν άδεια, αλλά το μυαλό σου είναι ακόμα κολλημένο στη δουλειά. Τσεκάρεις τα επαγγελματικά μέιλ και τις ειδοποιήσεις στο κινητό, ανησυχείς για τις εκκρεμότητες που έχεις αφήσει πίσω ή αν είσαι πολύ μαζόχας κουβαλάς εργασίες για το σπίτι, ακόμα και αν παραθερίζεις.

Οι «ενοχές διακοπών» είναι πλέον συχνές ανάμεσα στους Αμερικανούς εργαζόμενους, οι οποίοι τοποθετούν την εργασία ψηλά στην αξιακή τους κλίμακα, ως γνήσια τέκνα της προτεσταντικής ηθικής. Σύμφωνα με δημοσίευμα του Βusiness Insider, πρόσφατη έρευνα σε 2.000 Αμερικανούς εργαζόμενους  έδειξε ότι ο ένας στους δύο νιώθει ενοχές όταν κάνει χρήση της άδειάς του. Ένα 63% αγχώνεται αν δεν κοιτάξει τα μηνύματα στον επαγγελματικό του λογαριασμό όταν λείπει με άδεια.

Διαβάστε επίσης: Ελλάδα – Τουρκία 72-83: Όνειρο ήταν και πάει για την Εθνική

Μήπως έχουμε κι εμείς «ενοχές διακοπών»;

Ας μη βιαστούμε να κατατάξουμε τις «ενοχές διακοπών»  στις «αμερικανιές» που δεν μας αφορούν, αφού εμείς ως Βαλκάνιοι υποτίθεται ότι είμαστε πιο έξω καρδιά και λιγότερο κολλημένοι με τη δουλειά.

Στην πραγματικότητα οι Έλληνες είναι από τους πιο σκληρά εργαζόμενους στην Ευρώπη. Έχουμε τη μεγαλύτερη εργάσιμη εβδομάδα, είμαστε πρωταθλητές στη σαββατοκυριακάτικη εργασία και καταγράφουμε ρεκόρ εργασιακού άγχους. Επίσης οι Έλληνες εργαζόμενοι έχουν τα υψηλότερα ποσοστά «φτώχειας διακοπών», με έναν στους τέσσερις να μην έχει χρήματα ούτε για μια εβδομάδα διακοπές μακριά από το σπίτι. Τέλος, ο ένας στους δύο Έλληνες δηλώνει ότι δεν θα πάει καν διακοπές.

Εφόσον ισχύουν όλα τα παραπάνω, οι ενοχές διακοπών αφορούν και τους Έλληνες εργαζόμενους, ιδίως του ιδιωτικού τομέα. Αφού και άδειες δεν παίρνουμε (εξού και η εργασία τα Σ/Κ) και όταν παίρνουμε συχνά τις δουλεύουμε. Μπορεί να μη βάζουμε ταμπέλες στο κάθε τι, αλλά σίγουρα πολλοί έχουμε νιώσει ότι όπου κι αν πάμε η δουλειά μας ακολουθεί.

Το ίδιο συμβαίνει και στην υπόλοιπη Ευρώπη, όπου οι εργαζόμενοι κάνουν διακοπές… μετά φόβου,  μόνιμα αγχωμένοι και κολλημένοι στα κινητά.

Από τις σιωπηλές… στις «φωναχτές» διακοπές

Η αυτοενοχοποίηση είναι κυρίως ένα συναίσθημα που προσπαθούν να μας εμφυσήσουν τα αφεντικά, κάνοντας λες και είναι χάρη να μας δώσουν άδεια, επικαλούμενοι τον φόρτο εργασίας.

Όμως ακόμα και στις εργασιομανείς ΗΠΑ, η νέα τάση είναι η «απενοχοποίηση» των διακοπών. Ως φαινόμενο λέγεται «loud vacationing» και είναι το αντίθετο του «quiet vacationing». Αντί για τις «σιωπηλές διακοπές», που δεν τις πολυδιαφημίζεις στο γραφείο και μένεις συνδεδεμένος ονλάιν, στις «φωναχτές διακοπές» φροντίζεις να έχεις κάνει γνωστό σε όλους ότι βρίσκεσαι σε άδεια και δεν πρέπει να σε ενοχλήσει κανείς.

Έρευνες του Pew Institute δείχνουν ότι οι Αμερικανοί σπάνια κάνουν χρήση ολόκληρης της άδειας μετ’αποδοχών. Το 78% παίρνει λιγότερες μέρες από όσες δικαιούται. Μεγαλύτερο ζήλο δείχνουν οι millennials – που πλέον σαρανταρίζουν – ενώ νεότερες έρευνες εμφανίζουν και τους GenZ να διστάζουν να κάνουν χρήση της άδειάς τους.

Ως εδώ με τις ενοχές

Το περιοδικό Βusiness Insider δίνει οδηγίες για το πώς να χαλαρώσουμε στις διακοπές και να αποσυνδεθούμε, ψυχή και σώματι, από το γραφείο.

Πίσω από το αίσθημα ενοχής, συχνά κρύβεται η εργασιακή ανασφάλεια. Ορισμένοι φοβούνται ότι όσο λείπουν σε ταξίδι για… διακοπές, κάτι θα γίνει στο γραφείο που θα υποσκάψει τη θέση τους ή ακόμα και θα τους κοστίσει τη δουλειά τους. Μια επιπλέον ανησυχία εκείνων που μένουν είναι ότι οι άλλοι που μένουν πίσω θα πρέπει να αναλάβουν τις δικές τους υποχρεώσεις. Η αγωνία αυτή δεν οφείλεται απαραίτητα στη συναδελφική αλληλεγγύη, αλλά στη φοβία απώλειας ελέγχου.

Το οικονομικό περιοδικό επικαλείται τις συμβουλές ενός «ειδικού θεραπευτή» ονόματι Ντένις Ντίρι, ο οποίος θα βοηθήσεις τους αγχωμένoυς εργαζόμενους να πατήσουν το «off» από τη δουλειά.  To αντίδοτο στις «ενοχές διακοπών», υποστηρίζει ο Ντίρι, είναι ο σωστός προγραμματισμός, η υποστήριξη από τους συναδέλφους, αλλά και η μερική αποσύνδεση (π.χ. να απενεργοποιείς το κινητό).

«Αν ένα άτομο έχει πρόβλημα να κάνει χρήση της άδειάς του, αυτό είναι μόνο ένα σύμπτωμα ενός μεγαλύτερου προβλήματος που έχει», δήλωσε ο θεραπευτής στο Business Insider, προσθέτοντας ότι υπάρχουν πολλοί λόγοι για τους οποίους ένας εργαζόμενος μπορεί να αισθάνεται ενοχή για το ότι παίρνει ημέρες για διακοπές.

Οι εργαζόμενοι μπορεί να αισθάνονται ότι αν κάποιος άλλος αναλάβει τις ευθύνες τους ενώ λείπουν, θα θεωρηθούν περιττοί ή ότι δεν είναι καλοί στη δουλειά τους. Άλλοι μπορεί να δυσκολεύονται να παραδώσουν τον έλεγχο της εργασίας τους σε αντικαταστάτη.

Μπορεί επίσης να εργάζονται σε μια επιχείρηση της οποίας η εταιρική κουλτούρα αποθαρρύνει τις άδειες. Αυτό από μόνο του οδηγεί σε αισθήματα ενοχής σε όσους παίρνουν άδεια για  διακοπές.

Δεν είσαι η δουλειά σου

Για τους ανθρώπους που δουλεύουν σκληρά, το  πρώτο βήμα είναι να συνειδητοποιήσουν γιατί δυσκολεύονται να αποσυνδεθούν.  Δεν αρκεί να σταματήσουν να δουλεύουν, πρέπει να σταματήσει και το μυαλό να σκέφτεται για τη δουλειά. .

Πολλοί άνθρωποι που επικεντρώνονται στη δουλειά τείνουν να αντλούν αξία μέσα  από αυτήν. Η δουλειά τους δίνει ένα αίσθημα σκοπού και ολοκλήρωσης. Αλλά η υπερβολική επικέντρωση στη δουλειά μπορεί να σημαίνει ότι άλλες αξίες υποφέρουν, όπως το να περνάτε ποιοτικό χρόνο με τα παιδιά ή τον σύντροφό σας.

Μπορεί να βοηθήσει να εξετάσετε ειλικρινά τις αξίες σας και να τις συγκρίνετε με τον τρόπο που περνάτε τον χρόνο σας, είπε ο Ντίρι, προσθέτοντας ότι πρέπει να αναρωτηθείτε: «Γιατί είναι σημαντικό για μένα να αποσυνδεθώ;»

Σχεδιάστε και αναθέστε

Αν δυσκολεύεστε να μην αισθάνεστε ένοχοι στις διακοπές σας λόγω της εργασίας που έχετε να κάνετε,  είναι σημαντικό να προγραμματίζετε εκ των προτέρων και να ενημερώνετε την ομάδα σας το συντομότερο δυνατόν για το πότε θα λείψετε.

MUST READ

Ο Τζιοβάνι με τη συλλεκτική φανέλα του Ολυμπιακού στο «Γεώργιος Καραϊσκάκης» (vid)

Αναθέστε όλα όσα πρέπει να γίνουν ενώ λείπετε και αφήστε λεπτομερείς οδηγίες. Ενημερώστε τους πελάτες για το ποιον μπορούν να επικοινωνήσουν στην εταιρεία ενώ είστε σε άδεια, ώστε να μην ανησυχείτε για το αν περιμένουν απάντηση από εσάς.