Πώς η σκληρή δεξιά στην Ευρώπη απειλεί την οικονομία

Αφού ο πρωθυπουργός της Γαλλίας, Φρανσουά Μπαϊρού, ανακοίνωσε ψήφο εμπιστοσύνης στην κυβέρνησή του για τις 8 Σεπτεμβρίου, η απόδοση του 30ετούς γαλλικού ομολόγου έφτασε το 4,46%, το υψηλότερο επίπεδο από το 2008. Η Γερμανία, άλλοτε η ατμομηχανή της ηπείρου, έχει μετά βίας αναπτυχθεί από το 2019.

To ζοφερό αυτό ιστορικό ενισχύει το επιχείρημα της σκληρής δεξιάς ότι η Ευρώπη χρειάζεται μια νέα προσέγγιση. Ωστόσο, ο Economist προειδοποιεί ότι η αλλαγή που προτείνει η Δεξιά θα φέρει μια περίοδο ακόμη χειρότερης οικονομικής διαχείρισης

«Η άμεση απειλή είναι ο τρόπος που η σκληρή δεξιά χρησιμοποιεί την εξουσία. Χλευάζει την τεχνοκρατική διαχείριση, υπόσχεται να προστατεύσει τους ψηφοφόρους από τον ανταγωνισμό και την «δημιουργική καταστροφή» και αντ’ αυτού προσφέρει έναν ελκυστικό συνδυασμό παροχών και φοροελαφρύνσεων».

Μια καθαρή εκλογική επιτυχία θα σήμαινε περισσότερη οικονομική στασιμότητα ή ακόμη και διαδοχικές αναταράξεις στις αγορές ομολόγων.

Η έμμεση απειλή σύμφωνα με το βρετανικό περιοδικό είναι ότι σε κάποιες χώρες τα κεντρώα κόμματα αποφεύγουν δύσκολες μεταρρυθμίσεις και μιμούνται πολιτικές των άκρων.

«Πρόκειται για ένα ύφος διακυβέρνησης που κινδυνεύει να επισπεύσει ακριβώς τη νίκη της σκληρής δεξιάς που υποτίθεται θέλουν να αποφύγουν».

Που ελλοχεύουν όμως οι κίνδυνοι;

Παραδόξως, τα κόμματα της σκληρής δεξιάς, όπως σημειώνει ο Economist, στην πραγματικότητα αντιστέκονται και τα ίδια σε αλλαγές απομακρύνοντας κάθε πιθανότητα ανάπτυξης.

Αυτό συμβαίνει διότι όσο πλησιάζουν την εξουσία ρίχνουν νερό στο κρασί τους. Για παράδειγμα, στην Ιταλία η Τζόρτζια Μελόνι υπήρξε σχετικά μετριοπαθής, συμπεριλαμβανομένης της στάσης της απέναντι στην Ευρώπη. Ταυτόχρονα, όμως απέφυγε μεταρρυθμίσεις που ενισχύουν την ανάπτυξη, αλλά σύμφωνα με το περιοδικό, θα δυσαρεστούσαν τους ψηφοφόρους της.

«Επίσης, οι προτάσεις για εγκατάλειψη του ευρώ ή έξοδο από την EE είναι πλέον κυρίως συμβολικές (αν και η Alternative for Germany εξακολουθεί να φλερτάρει με το Dexit). Αναγνωρίζοντας ότι η Ευρώπη γηράσκει, τώρα τάσσονται υπέρ προγραμμάτων «φιλοξενούμενων εργατών» για την κάλυψη των αναγκών σε νέο εργατικό δυναμικό, αντί να κλείσουν εντελώς τα σύνορα. Πάνω απ’ όλα, θέλουν να αποφύγουν το είδος οικονομικής αναταραχής που φοβίζει τους ψηφοφόρους» υπογραμμίζει ο Economist.

«Μια επιτυχία της σκληρής δεξιάς θα εγκλώβιζε τα λιγότερο παραγωγικά χαρακτηριστικά της Ευρώπης: μεταβιβάσεις σε προνομιούχες ομάδες, προστατευτισμό και εχθρότητα προς τον ανταγωνισμό».

Δημοσιονομική ασωτία

Ακόμη μεγαλύτερο πρόβλημα, για τον Economist, είναι η δημοσιονομική ασωτία της σκληρής δεξιάς.

Τα λαϊκιστικά κόμματα σχεδόν όλα υποστηρίζουν ένα μίγμα φοροελαφρύνσεων σε συνδυασμό με γενναιοδωρία προς τους συνταξιούχους και τους γονείς μικρών παιδιών—προκειμένου να τονωθεί το εγχώριο ποσοστό γεννήσεων.

Ισχυρίζονται ότι θα ισοσκελίσουν τους προϋπολογισμούς με τεράστιες εξοικονομήσεις από περικοπές δαπανών για μετανάστες, «κηφήνες», σπατάλη του δημόσιου τομέα και τις Βρυξέλλες.

Το Reform UK υπόσχεται παροχές αξίας περίπου 230 δισ. ευρώ, ή 5% του βρετανικού ΑΕΠ, σύμφωνα με τους υπολογισμούς του Economist, χρηματοδοτούμενες από απίστευτες «εξοικονομήσεις» 115 δισ. ευρώ, συμπεριλαμβανομένης μιας αδιευκρίνιστης οριζόντιας περικοπής 5% σε ολόκληρη τη δημόσια διοίκηση. Το κόμμα θεωρεί ότι μπορεί να βρει 48,5 δισ. ευρώ μειώνοντας τη μετανάστευση και 12 δισ. ευρώ από καλύτερη διαχείριση των συντάξεων του δημόσιου τομέα.

«Οι αγορές ομολόγων σίγουρα θα διαλύσουν τέτοιες αυταπάτες. Πράγματι, ο συνδυασμός χαμηλής ανάπτυξης και δημοσιονομικής απειθαρχίας οδηγεί μοιραία σε κρίση δημόσιων οικονομικών».

Όταν ξέσπασε η πανδημία της COVID-19, το μπλοκ είχε επαρκή ενότητα ώστε να καταρτίσει μια δημοσιονομική ασφάλεια μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης. Έτσι, ο Ecοnomist αναρωτιέται αν θα ίσχυε ακόμη αυτό αν η πρόεδρος Μαρίν Λεπέν ή ο Ζορντάν Μπαρντελά κυβερνούσαν στη Γαλλία.

Σε μια κρίση της ευρωζώνης, οι εθνικές κυβερνήσεις θα έπρεπε να συνεργαστούν μεταξύ τους και με την ΕΚΤ σε ολονύκτιες συνόδους. Οι αγορές θα τιμωρούσαν σκληρά κάθε δισταγμό ή διχασμό.

«Για δεκαετίες, η απάντηση σε κάθε κρίση ήταν «περισσότερη Ευρώπη». Οι πρόσφατες κρίσεις οδήγησαν σε κοινή τραπεζική εποπτεία και στην έκδοση κοινών ομολόγων. Τέτοιες λύσεις θα ήταν δύσκολο να τις καταπιούν κόμματα που υποσχέθηκαν στους ψηφοφόρους τους «λιγότερη Ευρώπη». Δεν χρειάζεται να είσαι ο Τζορτζ Σόρος για να προβλέψεις ότι οι επενδυτές ομολόγων θα δοκιμάσουν τη συνοχή της ευρωζώνης αν εκλεγεί η Εθνική Συσπείρωση.

Μεταξύ σφύρας και άκμονος

Όλα αυτά μπορεί να φαίνονται υποθετικά, καταλήγει το περιοδικό, αλλά «η σκιά τους βαραίνει την οικονομία ακόμη και σήμερα, επειδή πολλοί πολιτικοί του κέντρου είναι απρόθυμοι ή αδύναμοι να προωθήσουν μεταρρυθμίσεις, φοβούμενοι ότι θα δώσουν πυρομαχικά στους αντιπάλους τους»..

Το βρετανικό περιοδικό υπενθυμίζει ότι οι προτάσεις που προώθησε πέρυσι ο Μάριο Ντράγκι δεν έχουν προχωρήσει απολύτως πουθενά.

Βλέπει ότι οι Ευρωπαίοι πολιτικοί βρίσκονται σε αδιέξοδο, καθώς «η αλλαγή θα τους έκανε αντιδημοφιλείς, η λιτότητα θα έστρωνε το έδαφος στις υπερβολικές υποσχέσεις της σκληρής δεξιάς» αλλά ταυτόχρονα, «η επιφυλακτικότητα σε αλλαγές -όσο δελεαστική κι αν είναι- διαιωνίζει τη σήψη που διαβρώνει την εμπιστοσύνη των ψηφοφόρων στην πολιτική».

MUST READ

469 ημέρες μετά: Η μεγάλη επιστροφή του Κίναν Έβανς (vids)

Το Economist διαπιστώνει ότι η αξιοθρήνητη, ηττοπαθής εναλλακτική για την Ευρώπη είναι να παραδοθεί η πρωτοβουλία στη σκληρή δεξιά.