
«Αν το NATO φτάσει σε πόλεμο, η Ρωσία διαθέτει εμπειρία στον σύγχρονο πόλεμο που μόνο η Ουκρανία συμμερίζεται»
Στους πρώτους μήνες του πολέμου Ρωσίας-Ουκρανίας, δυτικά δημοσιεύματα εντόπιζαν πως οι παρωχημένες σοβιετικές τακτικές μάχης των Ρώσων ήταν αναποτελεσματικές και κόστιζαν σε αίμα. Μέσα σε τρία χρόνια, όμως, η κατάσταση άλλαξε σε τέτοιο βαθμό που πλέον στρατιωτικοί και ειδικοί συνειδητοποιούν ότι το NATO είναι αυτό που έμεινε «πίσω».
Ήδη η γενικότερη κατάσταση του πολέμου είναι εις βάρους της Ουκρανίας ενώ τα βλέμματ έχουν στραφεί στο Ποκρόβσκ. Σύμφωνα με το αμερικανικό Institute for the Study of War, ένα think tank οι ρωσικές δυνάμεις συνεχίζουν να προελαύνουν στην περιοχή. «Είναι πιθανό οι ρωσικές δυνάμεις να καταλάβουν τον θύλακα γύρω από το Ποκρόβσκ και το Μίρνοχραντ, αλλά η σημασία της κατάληψης αυτών των πόλεων θα εξαρτηθεί από τις συνθήκες και τον τρόπο με τον οποίο θα γίνει η ουκρανική υποχώρηση», ανέφερε η έκθεση.
Η κατάσταση είναι τόσο δύσκολη που ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο να εγκαταλειφθεί η πόλη από τα ουκρανικά στρατεύματα, δεδομένης της «πολύ δύσκολης» κατάστασης, αλλά ότι αυτή είναι μια απόφαση που ανήκει στους διοικητές επί του πεδίου.
«Υπάρχουν άσχημα νέα για την Ουκρανία και την Ευρώπη. Η Ρωσία προσαρμόζεται όπως κι εμείς. Είναι μια κολοσσιαία απειλή και υποτιμάται πολύ στην Ευρώπη» είπε στη βρετανική εφημερίδα ο Ολεξάντρ Γιαμπτσάνκα, διοικητής μονάδας drone της 59ης Ταξιαρχία. «Αλλάζουμε τη δομή του πολέμου εν κινήσει».
Τι κάνουν οι Ρώσοι, και όχι το NATO;
Μέχρι σήμερα περίπου 61.000 Ουκρανοί στρατιώτες έχουν εκπαιδευτεί στο πλαίσιο του προγράμματος Operation Interflex ώστε «να βρεθούν στην ισχυρότερη δυνατή θέση καθώς αντιστέκονται στις συνεχιζόμενες ρωσικές επιθέσεις».
Η εμφάνιση μικρών φονικών drone, που συχνά πετούν με First Person Vision (FPV), καθοδηγούμενα πολλές φορές από οπτικές ίνες και ικανά για ακρίβεια χιλιοστού πολύ πέρα από ό,τι θεωρούνταν γραμμές μετώπου, έχει μεταμορφώσει τη σύγκρουση.
Το δόγμα του ΝΑΤΟ εστιάζει σε αυτό που αποκαλεί «συνδυασμό όπλων σε ελιγμό» (combined arms manoeuvre). Αυτό σημαίνει έμφαση στη συγκέντρωση αεροσκαφών, τεθωρακισμένων, πεζικού και πυροβολικού με στόχο την αιφνιδίαση και την κατατρόπωση του εχθρού. Αλλά αυτό δεν λειτουργεί.
Ο δρ Γουότλινγκ εξηγεί ότι «τα διάχυτα δίκτυα και οι αισθητήρες έχουν καταστήσει την επίτευξη αιφνιδιασμού δύσκολη» κάτι που είναι εις βάρος των Ουκρανών.
Τέλος οι μαζικές επιθέσεις
Ένας άλλος παράγοντας που βελτίωσαν οι Ρώσοι είναι ότι «η πανταχού παρουσία όπλων ακριβείας» κάνει τις συγκεντρωμένες δυνάμεις ευάλωτες σε «ταχεία φθορά».
Τεθωρακισμένα οχήματα, μηχανήματα μηχανικού, εξοπλισμός ηλεκτρονικού πολέμου – όλα μπορούν να εντοπιστούν και να καταστραφούν εύκολα, και από μεγάλες αποστάσεις. Αυτό σημαίνει ότι οι γραμμές του μετώπου είναι πλατιές, βαθιές, διαλυμένες και σχεδόν άδειες από πεζικό.
Η μέθοδος του ΝΑΤΟ είναι να αντιμετωπίζει μαζικές επιθέσεις από «ισοδύναμες» δυνάμεις, όπως της Ρωσίας. Όμως η ρωσική τακτική δεν βασίζεται πλέον στη μάζα, όπως έκανε το 2022.
Τώρα οι ουκρανικές δυνάμεις δέχονται επιθέσεις με βόμβες ολίσθησης μεγάλου βεληνεκούς, συνεχίζει ο The Independent. Ρωσικά drone κυνηγούν τις ουκρανικές ομάδες UAV στα καταφύγιά τους και τις αναγκάζουν να απομακρυνθούν από τις προωθημένες γραμμές. Και πάνω απ’ όλα, οι γραμμές ανεφοδιασμού πλήττονται με τρομακτική ακρίβεια.
Στη συνέχεια, μικρές ομάδες δύο ή τεσσάρων Ρώσων τρυπώνουν κρυφά σε σημεία της πρώτης γραμμής για να προσπαθήσουν να κρατήσουν καταφύγια και ορύγματα, ενώ ουκρανικά drone περιπολούν από πάνω. Όπως προσθέτει το δημοσίευμα, οι στρατιώτες χρησιμοποιούν κουβέρτες σχεδιασμένες να μειώνουν το θερμικό τους αποτύπωμα, τις οποίες μερικές φορές κρατούν πάνω από τα κεφάλια τους σε κοντάρια, για να φτάσουν σε θέσεις όπου μπορεί να μείνουν κολλημένοι για εβδομάδες ή και μήνες.
Το ίδιο κάνουν και οι ουκρανικές δυνάμεις. Και τώρα που οι γραμμές επικοινωνίας τους έχουν κοπεί, βασίζονται αποκλειστικά σε ανεφοδιασμό τροφίμων, πυρομαχικών και ιατρικού υλικού από drone στον αέρα ή στο έδαφος.
Εμείς έχουμε μείνει ακόμα στο Αφγανιστάν
Η Ρεμπέκα Ματσιόροφσκι, μια Αμερικανίδα εθελόντρια διασώστρια που διευθύνει τις ιατρικές επιχειρήσεις, τις εκκενώσεις και την εκπαίδευση για ένα ολόκληρο ουκρανικό τάγμα ανδρών και γυναικών, σημειώνει πως όσα δίδασκαν στο NATO ήταν προσανατολισμένα στο Αφγανιστάν και το Ιράκ – όχι στην Ουκρανία.
«Όταν πήγα να εκπαιδευτώ με το ΝΑΤΟ, ο παράγοντας των drone δεν είχε πραγματικά ληφθεί υπόψη. Ήταν σε μεγάλο βαθμό οι τακτικές που είχαν μάθει από τον προηγούμενο πόλεμο. Και αυτές οι τακτικές πλέον δεν εφαρμόζονται, γιατί δεν κάνεις μια γραμμική έφοδο. Τα πάντα έχουν αλλάξει με τα drone. Και δεν νομίζω ότι αυτό συνυπολογίστηκε, τουλάχιστον όχι σε αυτή την εκπαίδευση», λέει.
Οι ομάδες της εκκενώνουν τραυματισμένους στρατιώτες με μηχανές (quad), επειδή τα θωρακισμένα ασθενοφόρα είναι πια παγίδες θανάτου, ενώ τα quad μπορούν να τρέχουν ανάμεσα σε δάση και οχυρωμένες θέσεις, προσπαθώντας να αποφύγουν τα drone.
Όμως η ομάδα της υφίσταται βαριές απώλειες. Την περασμένη εβδομάδα, ένας από τους κορυφαίους διασώστες, με κωδική ονομασία Viking, σκοτώθηκε σε αποστολή διάσωσης ανατολικά του Σλαβιάνσκ. Λίγες εβδομάδες νωρίτερα, ένας ακόμη οδηγός σκοτώθηκε από έκρηξη drone. «Δεν μπορώ να δω άλλους Ευρωπαίους να αντεπεξέρχονται σε αυτό», λέει.
Οι στρατιώτες πρέπει να είναι και νοσοκόμοι
Το σύστημα περίθαλψης των τραυματιών έχει, συνεπώς, αλλάξει άρδην λόγω των απωλειών. Ενώω στο Αφγανιστάν, το 99,2% των Βρετανών τραυματιών επέζησε, λόγω έγκαιρης μεταφοράς του, σε οιονδήποτε πόλεμο με τη Ρωσία, μπορεί να χρειαστούν μέρες ή εβδομάδες μέχρι να μπορέσει να διακομιστεί ένας βαριά τραυματισμένος στρατιώτης του ΝΑΤΟ. Και ο αριθμός των τραυματιών από ένα μόνο συμβάν ή μια έκρηξη drone είναι πιθανό να είναι μεγάλος.
«Οι πληγές, οι κακώσεις, είναι καταστροφικές», εξηγεί η Ματσιόροφσκι. «Και πολλαπλασιάζονται, επειδή η ακτίνα δράσης ενός drone που ρίχνει χειροβομβίδα ή εκρηκτικό μηχανισμό είναι τεράστια. Έτσι μπορεί να τίθεται εκτός μάχης μια ολόκληρη ομάδα, όλοι τους τραυματισμένοι από μία μόνο ρίψη, καθώς οι μάχες σώμα με σώμα σπανίζουν.
«Τώρα μιλάμε για παρατεταμένη φροντίδα στο πεδίο· άντρες που δεν μπορούν να εκκενωθούν και δίνουμε ιατρικές οδηγίες μέσω ασυρμάτου, φροντίζοντας ώστε, όταν οι στρατιώτες έρχονται στη μονάδα, κάθε στρατιώτης να έχει εκπαιδευτεί σαν διασώστης, γιατί δεν έχουμε αρκετούς διασώστες και δεν υπάρχει καμία εγγύηση ότι θα μπορέσουν να φτάσουν έγκαιρα στον τραυματία. Γι’ αυτό κάθε στρατιώτης πρέπει να είναι ένας υψηλά εκπαιδευμένος διασώστης… για να μπορεί να φροντίσει τον εαυτό του και όσους βρίσκονται γύρω του» υπογραμμίζει η Αμερικανί
Ερωτηθείσα η Ματσιόροφσκι εάν οι ομάδες εκπαίδευσης του ΝΑΤΟ είναι έτοιμες για τον επόμενο πόλεμο με τη Ρωσία απάντησε ξεκάθαρα «όχι».
«Όχι. Όχι, ειλικρινά είμαι λίγο τρομαγμένη», απαντά λέει, εξηγώντας «Αν μιλούσατε με στρατιωτικούς αξιωματούχους του ΝΑΤΟ, θα σας διαβεβαίωναν ότι όλα είναι υπό έλεγχο, ότι είναι καλά εξοπλισμένοι, καλά προετοιμασμένοι. Αλλά δεν πιστεύω ότι κανείς μπορεί να είναι προετοιμασμένος για μια σύγκρουση σαν κι αυτή. Δεν νομίζω ότι μπορεί κανείς.
Αυτό που ανησυχεί περισσότερο την Ματσιόροφσκι «είναι ότι, ενώ προσφέρουν οι [Νατοϊκοί]εκπαίδευση [στην Ευρώπη για τους Ουκρανούς], νομίζω ότι θα τους έκανε καλό να πάρουν και οι ίδιοι πληροφορίες και εκπαίδευση από τους Ουκρανούς» σημειώνει η Ματσιόροφσκι.
Οι δυνάμεις του ΝΑΤΟ σπάνια, αν ποτέ, εκπαιδεύονται στο πώς να φροντίζουν οι ίδιες τον εαυτό τους για μεγάλες περιόδους με αντιβιοτικά και ορούς. Και, πάνω απ’ όλα, δεν είναι προετοιμασμένες για τις πιθανές μαζικές απώλειες που θα αντιμετώπιζαν οι δυνάμεις του ΝΑΤΟ σε μια σύγκρουση με τη Ρωσία.
«Δυσκολευόμαστε σχεδόν να συλλάβουμε την κλίμακα αυτών των απωλειών», λέει ο Εντ Άρνολντ, πρώην αξιωματικός του βρετανικού στρατού, που σήμερα βρίσκεται στο RUSI. Ενδεικτικά, η γάγγραινα μεταξύ των Ουκρανών στρατιωτών είναι συχνό φαινόμενο, επειδή μένουν για τόσο καιρό κολλημένοι στην πρώτη γραμμή.
Σε έναν πόλεμο τύπου Ουκρανίας, όπου το Ηνωμένο Βασίλειο -και το ΝΑΤΟ- μπορεί να περιμένουν εκατοντάδες τραυματίες κάθε μέρα, η ικανότητα αντιμετώπισης απλώς δεν υπάρχει. «Αυτή τη στιγμή θα έπρεπε να έχουμε Ουκρανούς που να εκπαιδεύουν [Βρετανούς αξιωματικούς] στο Σάντχερστ (τη Βασιλική Στρατιωτική Ακαδημία)», προσθέτει ο Άρνολντ.
«Θα έπρεπε να υπάρχει ένας μόνιμος ουκρανικός λόχος που να εναλλάσσεται τακτικά και να μας μεταφέρει την πραγματική εικόνα του τι συμβαίνει».



















